POWRÓT
grudzień 2017 | Druk | Broszura
W Kampinoskim Parku Narodowym od wielu lat prowadzi się obserwacje i pomiary hydrologiczne, które pozwoliły dokładnie poznać obieg wód.
Dzięki zbiorom danych hydrologicznych oraz dzięki zanikowi rolnictwa na tych terenach i postępującym wykupom gruntów przez Kampinoski Park Narodowy pojawiła się możliwość podjęcia aktywnych działań na rzecz odtworzenia naturalnych stosunków wodnych na wybranych fragmentach Puszczy Kampinoskiej.
Działania te zostały zainicjowane w ramach projektu „Kampinoskie Bagna” realizowanego przez KPN przy współudziale REC Polska, SGGW, ITP i UM Województwa Mazowieckiego.
Na początku projektu wykonany został skaning laserowy, dzięki któremu uzyskano bardzo dokładną mapę wysokościową obszaru puszczy. Prowadzone są też regularne pomiary przepływów na Łasicy, monitorowana jest praca jazów i wody podziemne. Pomiary te pozwolą na dokładną ocenę skutków prowadzonych działań.
W bogato ilustrowanej broszurze znajduje się spora dawka wiedzy naukowej podanej w przystępny sposób, tak aby można było zrozumieć obieg wód podziemnych i powierzchniowych, przyczyny historycznych powodzi i podtopień, a także jak działają jazy, progi i inne urządzenia wodne.
Broszura porusza także zagadnienia problemowe takie jak postępująca zabudowa terenów bagiennych i zabetonowywanie obszarów na których woda mogła infiltrować dotychczas w niezakłócony sposób.
Wpływ wód na roślinność Puszczy Kampinoskiej, ewolucja zbiorowisk roślinnych w zależności od uwilgotnienia i użytkowania rolniczego jest elementem badań naukowych w projekcie „Kampinoskie Bagna”. Charakterystycznym zbiorowiskiem dla pasów bagiennych Kampinoskiego Parku Narodowego są okresowo zamierające drzewostany olszowe (Alnenion). Trzeba jednak pamiętać, że martwe drzewa to pożądany element naturalnych lasów. Rozkładające się drewno użyźnia leśną glebę i stanowi środowisko życia dla wielu rzadkich gatunków grzybów, mchów i owadów, które tylko w takim środowisku mają szansę na przeżycie. Stojące martwe pnie są też często wykorzystywane przez ptaki jako miejsca lęgowe, a powalone kłody przez nowe pokolenia drzew i krzewów.
Działania hydrotechniczne w projekcie „Kampinoskie Bagna” polegają na budowie zastawek i progów oraz brodów na rowach należących do KPN. Każda z takich budowli piętrzy wodę lokalnie do wysokości maksymalnie 30–40 cm. W dwóch miejscach, gdzie główne kanały przecinają naturalne obniżenia terenu, woda została skierowana w dawne koryta. Usypane też zostały niewielkie groble, które zatrzymują wodę na łąkach, zanim spłynie ona do Łasicy. Dodatkowo została umocniona grobla we wsi Sadowa w gminie Łomianki, aby w czasie wezbrań woda z puszczy nie wylewała się bezpośrednio do wsi. Istotną częścią projektu jest też wykup najbardziej podtapianych łąk w gminie Brochów oraz w gminie Leszno.
Opracowane zostały też plan zarządzania populacją bobrów, jako gatunku kluczowego do przywracania naturalnych warunków na tym terenie oraz strategie funkcjonowania jazów na kanale Łasica, tak aby w możliwie dużym stopniu służyły one przyrodzie.